Rak tarczycy – objawy, diagnostyka i leczenie

Nowotwór to słowo budzące niepokój i strach. Nowotwory tarczycy stanowią około 1% wszystkich nowotworów złośliwych diagnozowanych w Polsce. Poniżej najważniejsze informacje dotyczące raka tarczycy.

Rak tarczycy – objawy, diagnostyka, leczenie

Nowotwory tarczycy mogą nie dawać objawów przez długi czas. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów należy zgłosić się do lekarza endokrynologa, który wykona diagnostykę. Podczas wizyty lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem, który uwzględnia występowanie czynników ryzyka na zachorowanie na raka tarczycy. Przeprowadza także badanie palpacyjne szyi pacjenta pozwalające na ocenę obecności guzków, a także ich twardości, wielkości, ruchomości i liczebności. Lekarz zleci też badanie USG, pozwalające na dokładną ocenę guzków, a także biopsję cienkoigłową, która sprawdzi czy zmiany mają charakter łagodny czy złośliwy.

W zależności od otrzymanych wyników badań lekarz może zlecić kolejne badania tarczycy lub wdrożyć odpowiednie leczenie.

Rak tarczycy – przyczyny

Nowotwory tarczycy należą do rzadko występujących rodzajów nowotworów. Największą zachorowalność odnotowuje się u osób po 40 roku życia. Czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania są:

• płeć – u kobiet nowotwory tarczycy wykrywane są 3-4 razy częściej niż u mężczyzn
• czynniki genetyczne – występowanie nowotworów tarczycy w rodzinie zwiększa ryzyko rozwoju raka aż 4-krotnie.
• promieniowanie jonizujące – narażenie na promieniowanie, np. podczas leczenia chłoniaka czy w miejscu pracy zwiększa ryzyko rozwoju raka tarczycy

Czytaj także: Wynik TSH przy raku tarczycy. Jakie powinno być stężenie hormonu?

Rodzaje raka tarczycy

Można wyróżnić 4 rodzaje nowotworów tarczycy: brodawkowaty, pęcherzykowy, rdzeniasty, antyplastyczny. 

Nowotwór brodawkowaty jest jednym z najczęstszych nowotworów tarczycy. Charakteryzuje się powolnym rozwojem i częstymi przerzutami do węzłów chłonnych, rokowania w przypadku tego rodzaju nowotworu zazwyczaj są pomyślne.

Drugim częstym rodzajem jest nowotwór pęcherzykowy. Jego rozwój również jest powolny, jednak przerzuty w tym przypadku atakują często płuca oraz kości. 

Rak rdzeniasty jest rzadziej występujący, szacuje się około 4% wszystkich nowotworów tarczycy to właśnie typ rdzeniasty. W odróżnieniu od poprzednich typów narasta w bardzo zróżnicowanym tempie, a przerzuty do odległych węzłów chłonnych czynią go nowotworem z niepewnymi rokowaniami.

Najszybciej rozwijającym się i atakującym nagle nowotworem jest typ antyplastyczny. To agresywna forma rozprzestrzeniająca się szybko po całym organizmie. Szacowana częstość występowania tego nowotworu to ok. 2% wszystkich raków tarczycy. Niestety rokowania dla tego typu są niekorzystne.

Zobacz także: Rak rdzeniasty tarczycy – objawy i diagnoza

Objawy raka tarczycy

Bardzo często bywa tak, że chory nie odczuwa żadnych dolegliwości wskazujących na nowotwór tarczycy. Z tego powodu bardzo ważne znaczenie ma profilaktyka i regularne badania.

Do objawów, które mogą wskazywać na raka tarczycy należą:

• guzki na tarczycy
• powiększanie się narządu tarczycy
• powiększone węzły chłonne
• trudności w przełykaniu
• uporczywa chrypka
• bóle szyi
• drapanie w gardle

W przypadku wystąpienia objawów należy skonsultować się z lekarzem.

Metody leczenia raka tarczycy

Istnieje kilka metod leczenia nowotworów tarczycy. Najczęściej stosuje się operację tarczycy polegającą na usunięciu części lub całości gruczołu tarczycy wraz z bliskimi węzłami chłonnymi. Innymi metodami leczenia, stosowanymi z reguły jako leczenie uzupełniające zależnie od zdiagnozowanego typu nowotworu jest leczenie jodem promieniotwórczym, radioterapia zewnętrzna czy chemioterapia. Stosowanie jodu polega na połknięciu przez pacjenta kapsułki z dawką jodu promieniotwórczego, po czym jod wychwytywany jest przez komórki tarczycy, a komórki nowotworowe zostają niszczone przez promieniowanie. Radioterapia zewnętrzna polega na naświetlaniu miejsca z nowotworem. Stosowana jest w przypadku zaawansowanych nowotworów. Chemioterapia stosowana jest rzadko, gdyż jej skuteczność w przypadku nowotworów tarczycy jest niska.

Należy pamiętać, że każdy z typów nowotworu może wymagać innego leczenia, a metodę dobiera lekarz onkolog w oparciu o wyniki badań, typ nowotworu, stopień zaawansowania i inne indywidualne czynniki.

Podsumowując, w diagnostyce nowotworów tarczycy duże znaczenie ma profilaktyka i regularne wykonywania badań tarczycy. Współczesna medycyna dysponuje metodami pozwalającymi na wykrycie choroby w naprawdę wczesnym stadium rozwoju. Wczesne wykrycie raka daje pomyślne rokowania i zmniejszenie ryzyka przerzutów. Szybkie wdrożenie skutecznego leczenia daje duże szanse na wyleczenie. Drugą istotną sprawą w profilaktyce raka tarczycy jest odpowiednia podaż jodu w diecie.

Bibliografia:

1. Maria E Cabanillas, David G McFadden, Cosimo Durante (2016) Thyroid cancer
2. Diprajan Laha, Naris Nilubol, Myriem Boufraqech (2020) New Therapies for Advanced Thyroid Cancer