Niedoczynność tarczycy w ciąży – skutki i wpływ na dziecko

Niedoczynność hormonów tarczycy dotyczy wielu kobiet. Może ona utrudniać zajście w ciąże. Choroba często pojawia się w trakcie ciąży. Nieleczona może prowadzić do wystąpienia powikłań u dziecka. Objawów niedoczynności tarczycy nie należy ignorować. Konieczne są wówczas kontakt z lekarzem prowadzącym, wykonanie niezbędnych badań oraz podjęcie leczenia. Najczęstszym powodem jest choroba Hashimoto. Przyjrzyjmy się, co warto wiedzieć na temat zaburzeń pracy gruczołu tarczycy w ciąży.  

Niedoczynność tarczycy w ciąży – jakie objawy oraz badania

Przyszła mama powinna wiedzieć, jakie są pierwsze objawy tarczycy. Najczęstsze z nich to:

• ciągłe uczucie zmęczenia;
• problemy z koncentracją;
• wzrost wagi;
• drażliwość;
• łamliwe paznokcie;
• nadmiernie wypadające włosy;
• uczucie zimna;
• pojawiające się zaparcia.

Niejednokrotnie są one uważane za naturalne następstwo ciąży – wynik zmian zachodzących w organizmie oraz życiu. 

Czytaj również: Subkliniczna niedoczynność tarczycy – przyczyny i objawy

Jakie badania należy wówczas wykonać? Podstawowe badania przy podejrzeniu niedoczynności hormonów tarczycy to badanie stężenia TSH, FTP3 oraz FTP4. Zaleca się także zrobienie USG tarczycy. 

Jak leczyć niedoczynność tarczycy w ciąży?

Niedoczynność tarczycy w ciąży wymaga podjęcia natychmiastowego leczenia. Polega ono na suplementacji hormonów tarczycy w postaci lewotyroksyny. Lek należy przyjmować na czczo (pół godziny przed posiłkiem). Kawa utrudnia wchłanianie się leku. Najlepiej spożyć ją dopiero po 2 godzinach od wzięcia leku. Podobnie jest w przypadku nabiału. 

Zobacz więcej: Poporodowe zapalenie tarczycy – czym jest i jak się je leczy?

Niedoczynność tarczycy w ciąży – co jeść?

Leczenie choroby tarczycy powinno przebiegać równolegle ze stosowaniem właściwej diety. Co jeść przy niedoczynności tarczycy? Niezwykle ważne jest spożywanie produktów bogatych w selen, jod oraz żelazo. Zalecana jest dieta śródziemnomorska. Kobieta w ciąży powinna sięgnąć po produkty tj. ryby, chude mięso (indyk, wołowina), podroby, orzechy, pieczywo pełnoziarniste, jajka, rośliny strączkowe, ziarenka dyni lub słonecznika, a także zdrowe oleje np. oliwa z oliwek. 

Jak niedoczynność tarczycy wpływa na ciąże oraz rozwój dziecka?

Niedoczynność tarczycy w ciąży – powikłania

Kobiety cierpiące na niedoczynność tarczycy narażone są na wystąpienie powikłań okołoporodowych tj.:

• nadciśnienie ciążowe;
• rzucawka;
• odklejenie łożyska;
• przedwczesny poród;
• poronienie.

Choroba tarczycy u matki może prowadzić do wad rozwojowych płodu.

Warto zobaczyć: Wrodzona niedoczynność tarczycy – przyczyny, objawy, diagnoza i leczenie

Niedoczynność tarczycy w ciąży – skutki dla dziecka

W przypadku nieleczonej niedoczynności tarczycy może wystąpić kretynizm tarczycowy. Polega on na upośledzeniu umysłowym wynikającym z niedoboru hormonów tarczycy. Dlatego tak ważne w trakcie ciąży jest utrzymanie hormonów TSH na właściwym poziomie – w pierwszym trymestrze poniżej 2,5 mIU/l oraz w drugim i trzecim poniżej 3 mIU/l.

Pomijając tak drastyczne przypadki jak upośledzenie psychoruchowe u dziecka mogą wystąpić:

• objawy niedoczynności tarczycy;
• mniejsza waga w porównaniu do rówieśników;
• niski iloraz inteligencji;
• gorszy ogólny stan zdrowia.

Może to skutkować złymi wynikami w nauce oraz słabą odpornością organizmu dziecka.  

Niedoczynność tarczycy w ciąży – co po porodzie

Istnieje pewne ryzyko, że dziecko odziedziczy chorobę tarczycy po mamie. Przeciwciała tarczycowe mogą bowiem przedostawać się przez łożysko. Organizm dziecka może je jednak zwalczyć i u noworodka nie wystąpią żadne zaburzenia pracy tarczycy. Zarówno w trakcie ciąży, jak i po porodzie ogromną rolę odgrywa właściwa dieta bogata w jod. 

Niedoczynność tarczycy może ujawnić się dopiero po porodzie. Doskonałą profilaktyką jest odpowiednia dieta oraz zdrowy tryb życia. Zaburzenie pracy tarczycy może wynikać z nadmiernego stresu. Jeśli tylko jest to możliwe, powinniśmy go unikać oraz nauczyć się skutecznych technik relaksacyjnych. 

Bibliografia:

1. Drahomira Springer, Jan Jiskra, Zdenka Limanova, Tomas Zima, Eliska Potlukova (2017) Thyroid in pregnancy: From physiology to screening
2. Gerasimos Krassas, Spyridon N. Karras, Nikolaos Pontikides (2015) Thyroid diseases during pregnancy: a number of important issues