Nadczynność tarczycy u mężczyzn

Nadczynność tarczycy (hipertyreoza) jest problemem zdrowotnym polegającym na nadmiernym wytwarzaniu hormonów przez gruczoł tarczycowy względem zapotrzebowania organizmu. Występuje znacznie częściej u kobiet, lecz mężczyźni – choć w niewielkim odsetku – także chorują. Przy nadczynności tarczycy często obserwuje się obecność wola, a brak leczenia może być groźny dla życia. 

Jak rozpoznać nadczynność tarczycy u mężczyzn?

Regularne badania kontrolne, ale także te wykonywane na skutek złego samopoczucia są podstawą do rozpoznania problemów z tarczycą. Podstawowe badania może zlecić lekarz rodzinny lub specjalista – głównie endokrynolog. Badanie polega na pobraniu próbki krwi w laboratorium, gdzie będzie ona analizowana. Podstawą diagnostyki w kierunku nadczynności tarczycy jest badanie poziomu hormonu tyreotropowego (TSH) i wolnych hormonów (fT3 i fT4). Tarczyca jest odpowiedzialna za wytwarzanie wolnych hormonów, ale jej praca jest ściśle kontrolowana przez przysadkę mózgową, która uwalnia hormon tyreotropowy. 

To właśnie zależność pomiędzy tymi wynikami krwi jest w stanie powiedzieć nam czy mierzymy się z chorobą, a także jak bardzo jest ona zaawansowana. Podwyższone stężenie hormonów tarczycy skutkuje zmniejszeniem poziomu uwalnianego przez przysadkę TSH (nadczynność tarczycy), a niedobór wolnych hormonów przekłada się na wzrost poziomu TSH (niedoczynność tarczycy). 

W diagnostyce nadczynności tarczycy pomocne są także takie badania jak USG tarczycy, biopsja aspiracyjna cienkoogłowa (BACC) czy scyntygrafia tarczycy. Wykowywane są także badania z krwi mające na celu wykrycie obecności przeciwciał przeciwko receptorowi TSH (anty-TSHR). 

Objawy nadczynności tarczycy u mężczyzn

Istnieje szereg objawów, które powinny nas zaniepokoić, ponieważ mogą świadczyć o chorobie rozwijającej się w naszym organizmie. Szczególnie należy zwrócić uwagę na:

• przewlekłe uczucie gorąca i zwiększoną potliwość
• kaszel i trudności w oddychaniu i przełykaniu
• drżenie rąk
• zwiększony apetyt, jednak z obecnym spadkiem masy ciała i osłabioną siłą mięśniową
• rozdrażnienie, stany lękowe, poddenerwowanie
• uczucie kołatania serca i przyspieszone jego bicie
• wypadanie włosów i objawy oczne, takie jak wytrzeszcz, obrzęk czy zaczerwienienie.

Do objawów, ale także i skutków nadczynności tarczycy u mężczyzn zalicza się także niepłodność.

Objawy nie muszą być takie same u każdego, mogą one nasilać się w określonych cyklach dnia / porach roku, część z nich może być odczuwalna intensywniej, a część może być w ogóle niezauważalna. 

Jak i u kogo leczyć nadczynność tarczycy?

Z objawami i złym samopoczuciem najlepiej jest zgłosić się do lekarza rodzinnego, który pokieruje dalszą diagnostykę lub skieruje do specjalisty endokrynologa. Leczenie jest zawsze ustalanie indywidualnie i zależy od wyników badań oraz towarzyszących objawów. Najczęściej jednak jest to farmakoterapia, choć u niektórych chorych konieczne jest leczenie operacyjne bądź leczenie jodem promieniotwórczym.

Nieleczona nadczynność tarczycy może być stanem zagrażającym życiu.

Bibliografia:

J. Svensson, C. Ohlsson, M. K. Karlsson, M. Lorentzon, C. Lewerin, D. Mellström (2021) Subclinical hyperthyroidism is associated with increased risk of vertebral fractures in older men